รับจ้างย้อมผ้า
ชื่ออาชีพอิสระ รับจ้างย้อมผ้า
เงินลงทุน ประมาณ 800 บาท (ปี๊บสังกะสีใบละ 15 บาท ถังพลาสติกใบละ 20 บาท เตาอังโล่ 70 บาท สีย้อมผ้าสีสีดำ กิโลกรัมละ 80 บาท หินเคลือบสี กิโลกรัมละะ 35 บาท น้ำยากันสีตกกิโลกรัมละ 150 บาท สีย้อมผ้าสีกรมท่า กิโลกรัมละ 300 บาท
รายได้ ประมาณ 300 บาท / วัน
อุปกรณ์ ปี๊บสังกะสี 2 ใบ ถังพลาสติกชนิดที่ใช้บรรจุสี 5 ใบ เตาอังโล่ขนาด 15 นิ้ว 1 เตา สีย้อมผ้าสีดำและสีกรมท่า น้ำยากันสีตก หินเคลือบสี
แหล่งจำหน่าย ย่านถนนเยาวราช ย่านตลาดคลองเตย บริเวณทางแยกถนนเพชรเกษมตัดกับถนนปิ่นเกล้า-นครชัยศรี
วิธีดำเนินการ
การย้อมสีดำ
นำปี๊บมาเติมน้ำสะอาดประมาณ ? ของปี๊บ นำขึ้นตั้งไฟ จากนั้นให้ผสมสีย้อมผ้าสีดำลงในปี๊บ 12 ช้อนโต๊ะ ใส่หินเคลือบสี 2 ช้อนโต๊ะ คนให้ละลายเข้ากัน แล้วรอจนน้ำร้อนพอมีไอร้อนลอยขึ้น แต่ไม่ต้องถึงกับเดือดพล่านจึงยกลงจากเตา เมื่อน้ำย้อมผ้าร้อนแล้ว ก่อนจะนำผ้าลงย้อมให้นำผ้าไปซักน้ำเปล่าให้เปียกทั่วตัวเสียก่อน จากนั้นจึงนำมาแช่ในปี๊บน้ำย้อมผ้าทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที แล้วนำไม้มาคนให้ทั่วยกผ้าขึ้นเหนือปี๊บ ปล่อยให้น้ำย้อมไหลลงปี๊บ เมื่อผ้าใกล้สะเด็ดน้ำก็นำกลับมาแช่ในปี๊บอีกแล้วยกขึ้นใหม่ ทำเช่นนี้ติดต่อกันประมาณ 2-3 ครั้ง จึงแช่ผ้าทิ้งไว้ในปี๊ปอีก 10 นาที รอให้สีย้อมผ้าเกาะติดเนื้อผ้าเต็มที ในขณะที่รอนี้ ให้นำถังพลาสติก 3 ใบ มาใส่น้ำสะอาดโดยใบหนึ่งให้ผสมน้ำยากันสีตกลงไปประมาณ 2 ช้อนโต๊ะ ส่วนอีกสองใบที่เหลือใช้สำหรับซักผ้าที่ย้อมเสร็จแล้ว หลังจากแช่ผ้าครบ 10 นาที ให้นำผ้าขึ้นมาซักในน้ำที่เตรียมไว้จนแน่ใจว่าสะอาด จากนั้นนำลงแช่ในถังที่ผสมน้ำยากันสีตกประมาณ 10 นาที แล้วจึงนำขึ้นมาซักในถังน้ำอีกในที่เหลือ ขั้นตอนสุดท้ายก็บิดผ้า นำขึ้นมาตากจนแห้งเป็นอันเสร็จขั้นตอนการย้อมผ้าสีดำ
การย้อมสีกรมท่า
มีข้อแตกต่างจากการย้อมสีดำเล็กน้อย กล่าวคือ จะใช้น้ำสะอาด ? ปี๊บ ใช้สีกรมท่า 12 ช้อนโต๊ะ หินเคลือบสี 2 ช้อนโต๊ะ และเพิ่มเกลือถุงเล็กลงไปผสมอีก 1 ถุง ส่วนขั้นตอนการย้อมต่าง ๆ จะเหมือน กับการย้อมสีดำ
ข้อควรระวัง ขั้นตอนการแช่น้ำยากันสีตก ห้ามนำผ้าที่ย้อมด้วยสีกรมท่ามาแช่ร่วมกับถังน้ำยากันสีตก ที่ใช้กับผ้าสีดำ เพราะจะทำให้ผ้าที่ย้อมมีสีดำปะปนกับสีกรมท่า และน้ำเปล่าที่ใช้ซักก็ต้องเปลี่ยนใหม่ ทุกครั้ง
ข้อแนะนำ
1. ปี๊บที่ใช้ถ้าจะให้ดีควรเป็นปี๊บที่เคยบรรจุของดอง เพราะปี๊บแบบนี้จะเคลือบ“น้ำยาป้องกันสนิม” มาอย่างดีใช้ได้นาน และหากมีทุนมากก็ควรเปลี่ยนถังพลาสติก
เป็นถังแบบสแตน เลส เพราะจะสะดวกในการล้างทำความสะอาดและเปลี่ยนเป็นเตาแก๊สแต่ถ้าจะใช้เตาอังโล่ ก็อาจหาเศษฟืนมาใช้แทนถ่าน เป็นการประหยัดยิ่งขึ้น
2. น้ำยากันสีตกสามารถใช้ได้หลายครั้งจนกว่าจะเห็นว่าเริ่มสกปรกจึงค่อยเปลี่ยนใหม่ ส่วนน้ำยาย้อมสีก็สามารถใช้ได้นาน แต่ในการย้อมสีผ้าใหม่แต่ละชิ้นแต่ละครั้ง
จะต้องเติมหินเคลือบสีลงไปเพิ่มอีก 2 ช้อนโต๊ะทุกครั้ง
3. ผ้าโทเร ผ้าเนื้อมันและผ้ายืดจะย้อมไม่ค่อยติด แต่ถ้าเป็นความต้องการของลูกค้าก็ต้องแจ้งให้ลูกค้าทราบ
4. เพื่อลดมลพิษและรักษาสิ่งแวดล้อมควรเตรียมถังไว้อีก 1 ใบ เจาะรูพรุนที่ก้นถังแล้วใส่ทรายไว้ครึ่งถัง เมื่อจะเทน้ำย้อมผ้าทิ้งให้เทลงในทราย
เพื่อกรองกากสารเคมีของสีย้อมก่อนจะปล่อยให้น้ำไหลลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ