เลี้ยงเป็ดเทศ
ชื่ออาชีพอิสระ เลี้ยงเป็ดเทศ
เงินลงทุน ขึ้นอยู่กับจำนวนของเป็ดที่เลี้ยง โดยแบ่งเป็น
- ค่าพันธุ์เป็ดเทศ ตัวละประมาณ 6 - 8 บาท (ราคาจำหน่าย ของกรมปศุสัตว์)
- ค่าอาหารเป็ด (เช่น ปลายข้าว รำ กากถั่วเหลือง ปลาป่น ปลือกหอย เป็นต้น) ประมาณ 7 กิโลกรัม/ตัว
- ค่ายา + ค่าวัคซีน ประมาณ 1 บาท/ตัว
- ค่าโรงเรือนเลี้ยงเป็ด และวัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับจำนวน เป็ด และสภาพพื้นที่ที่เลี้ยงเป็ด
รายได้ ขึ้นอยู่กับจำนวนเป็ดที่เลี้ยง
อุปกรณ์ โรงเรือน เล้าเลี้ยงลูกเป็ด หลอดไฟให้ความอบอุ่น รางใส่อาหาร รางใส่น้ำ
แหล่งจำหน่าย กรมปศุสัตว์ ตลาดทั่วไป
วิธีดำเนินการ
การเลี้ยงเป็ดเทศ แบ่งเป็น
ตั้งแต่แรกเกิด - อายุ 3 สัปดาห์
การฟักไข่จะใช้เวลาประมาณ 35 วัน เมื่อลูกเป็ดเทศเกิด นำไปเลี้ยงในเล้า ซึ่งมีผ้าหรือกระสอบป่านตัดเย็บล้อมรอบเล้า เพื่อป้องกันลมโกรกถูกตัวลูกเป็ดพื้นเล้าควรปูด้วยแกลบหรือวัสดุที่สะอาด หนาประมาณ 2-3 นิ้ว จัดวางหลอดไฟให้ความอบอุ่น เตรียมรางใส่อาหาร รางใส่น้ำไว้ในเล้า ให้อาหารเป็ดวันละ 4-5 ครั้ง อุณหภูมิที่เหมาะสมในการกกลูกเป็ด ควรสังเกตจากปฏิกิริยาของลูกเป็ดด้วย ถ้ามีลูกเป็ดนอนสุมทับกันและมีเสียงร้อง แสดงว่าอุณหภูมิต่ำเกินไป ต้องเพิ่มความอบอุ่นให้ ถ้าลูกเป็ดกระจายอยู่และยืนอ้าปากหอบกางปีก แสดงว่าร้อนเกินไป ต้องลดอุณหภูมิลง ถ้าอุณหภูมิพอเหมาะ ลูกเป็ดจะนอนราบกับพื้นกระจายอยู่ทั่วไป การกกลูกเป็ดควรกกประมาณ 3 สัปดาห์
อายุ 4 - 12 สัปดาห์
โรงเรือนสำหรับเลี้ยงเป็ด ควรแห้งสะอาด ไม่มีน้ำขัง ป้องกันแดดและฝนได้ดี รางอาหารควรวางห่างจากรางน้ำ มีผัก หญ้าสด หรือผักตบชวา ให้เป็ดกิน อาหารควรมีโปรตีนประมาณ 16% ถ้าเลี้ยงเป็ดเทศเพื่อจำหน่าย ควรจำหน่ายอายุ 10-12 สัปดาห์
อายุประมาณ 13 - 24 สัปดาห์
ช่วงนี้เป็ดจะกินอาหารมากขึ้น การเจริญเติบโตน้อย จึงเลี้ยงด้วยอาหารให้เพียงพอสำหรับรักษาขนาดและน้ำหนักของเป็ดให้เพิ่มขึ้นเล็กน้อย อาหารที่ให้ช่วงนี้ ควรมีโปรตีนประมาณ 14%
การเลี้ยงพ่อแม่พันธุ์
เป็ดที่จะเริ่มไข่เมื่ออายุ 28 สัปดาห์ วันหนึ่งควรให้อาหาร 2 ครั้ง เช้า-เย็น ปริมาณที่ให้แม่พันธุ์ 130-150 กรัม/ตัว/วัน พ่อพันธุ์ 200-250 กรัม/ตัว/วัน อาหารที่ให้ควรมีโปรตีนประมาณ 15-18% เป็ดเทศปีหนึ่งจะไข่ประมาณ 4-5 ชุด ชุดละ 15-20 ฟอง สามารถไข่ได้ 2 ปี ลักษณะเป็ดเทศที่จะไข่มีขนสีดำเป็นมัน หน้าแดง ร้อง แม่เป็ดชอบไข่ในที่มืดสงบ จึงควรมีรังไข่บุด้วยฟางหรือวัสดุแห้ง ๆ จัดไว้ในมุมมืดของเล้าสำหรับแม่เป็ด
การป้องกันโรค
โรคที่สำคัญในเป็ดเทศ ได้แก่ โรคอหิวาต์ และโรคดั๊กเพล็ก จึงต้องมีการฉีดวัคซีนป้องกันโรค
โรคอหิวาต์ ฉีดวัคซีนเมื่อเป็ดอายุ 1-1 เดือน ครึ่ง ปีละ 4 ครั้ง โดยฉีดเข้ากล้ามตัวละ 2 ซีซี
โรคดั๊กเพล็ก ฉีดวัคซีนเมื่อเป็ดอายุ 21 วัน ปีละ 2 ครั้ง โดยฉีดเข้ากล้ามตัวละ 1 ซีซี
ข้อแนะนำ
1. ถ้ามีเงินลงทุนน้อย และมีพื้นที่กว้างขวางเป็นที่โล่งใกล้แหล่งน้ำ รวมทั้งเลี้ยงเป็ดจำนวนไม่มาก ก็ไม่จำเป็นต้องปลูกสร้างโรงเรือน แต่ถ้ามีจำนวนเป็ดมาก
ก็สร้างโรงเรือนโดยใช้ตาข่ายล้อมรอบ มุงหลังคาด้วยจาก เพื่อเป็นการประหยัด
2. เป็ดเทศอายุตั้งแต่ 4 สัปดาห์ ขึ้นไป ควรให้กินผัก หญ้าสด หรือผักตบชวา เพื่อช่วยลดต้นทุนการผลิต
3. มีปัญหาในการเลี้ยง และการป้องกันดูแลรักษาโรค ติดต่อได้ที่
- กรมปศุสัตว์ พญาไท กทม. โทร. 653-4550-7 ต่อ 3251-2
- สำนักงานปศุสัตว์จังหวัด ปศุสัตว์อำเภอ
