ปลูกบวบ
ชื่ออาชีพอิสระ ปลูกบวบ
เงินลงทุน ประมาณ 3,500 บาทขึ้นไป/ไร่ (ไม่รวมค่าที่ดิน)
(ค่าเมล็ดพันธุ์ ประมาณ 1,200 บาท/ไร่ ค่าทำร้านให้บวบเลื้อยเกาะขึ้นอยู่กับวัสดุในท้องถิ่นนั้น ค่าปุ๋ยประมาณ 2,0003,000 บาท/ไร่)
รายได้ ประมาณ 40,000 บาทขึ้นไป/8 10 ตัน/ไร่
อุปกรณ์ เมล็ดพันธุ์ ปุ๋ย จอบ เสียม วัสดุทำร้าน (ขึ้นอยู่กับท้องถิ่นนั้น ๆ)
แหล่งจำหน่ายวัสดุอุปกรณ์
ร้านจำหน่ายวัสดุอุปกรณ์เกี่ยวกับการเกษตรทั่วไป หรือบริษัทจำหน่ายเมล็ดพันธุ์พืชต่าง ๆ
วิธีดำเนินการ
1. ขุดดินลึก 2025 เซนติเมตร ตากดินไว้ประมาณ 57 วัน ใส่ปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก คลุกเคล้าลงไปในดิน 30 40 กิโลกรัม/ไร่
2. พรวนดินให้ละเอียด ขุดหลุมกว้างประมาณ 1 หน้าจอบ ลึก 2 4 เซนติเมตร ระยะระหว่างต้น 75 เซนติเมตร ระหว่างแถว 100 เซนติเมตร
3. โรยปุ๋ยสูตร 13-13-21 รอบก้นหลุม ประมาณ 1 กำมือ กลบดินเล็กน้อย หยอดเมล็ดพันธุ์ลงไปหลุมละ 3 4 เมล็ด กลบด้วยดินร่วนหรือปุ๋ยคอก หนา 1 เซนติเมตร
รดน้ำให้ชุ่ม แล้วคลุมด้วยฟางแห้งหรือหญ้าแห้ง หลังจากต้นบวบงอกมาได้ 10 15 วัน ให้ถอนต้นที่ไม่แข็งแรงทิ้ง เหลือต้นดีไว้หลุมละ 2 ต้น
การรดน้ำ รดน้ำทุกวัน ๆ ละ 1 ครั้ง (เช้าหรือเย็น) หากเป็นฤดูแล้ง ควรรดน้ำวันละ 2 ครั้ง เช้า เย็น หลังจากนั้นประมาณ 1 สัปดาห์ บวบจะเริ่มเลื้อย ให้ทำ ร้าน
เพื่อให้บวบเลื้อยเกาะ โดยนำวัสดุที่หาได้ในท้องถิ่นนั้นๆ เช่น ไม้รวกปักบริเวณต้นบวบแต่ละต้น และปลายไม้ด้านบนให้ใช้ไม้หรือลวดผูกยึดติดกันเป็นรูปสี่เหลี่ยม
4. เมื่อบวบอายุได้ 25 30 วัน ให้พรวนดินรอบโคนต้นห่างออกมาประมาณ 10 เซนติเมตร เพื่อใส่ปุ๋ยสูตร 13-13-21 ประมาณ 1 กำมือ และรดน้ำตาม
5. หลังจากปลูกไปได้ประมาณ 45 วัน บวบจะเริ่มออกดอก และเริ่มติดผล ควรใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ประมาณ 1 กำมือ รอบโคนต้น ต่อเนื่องกันไปสัปดาห์ละ 1 ครั้ง
เพื่อบำรุงต้นบวบ
6. หลังติดผลประมาณ 7 วัน หรืออายุ 50 60 วัน จึงเก็บเกี่ยวผลได้ โดยเก็บขณะที่ผลยังอ่อนอยู่ หากต้องการเก็บเมล็ดไว้ทำพันธุ์ ให้ปล่อยผลบวบไว้กับต้นจนแก่จัด
แล้วจึงแกะเอาเมล็ดไปผึ่งแดดจนแห้ง เก็บใส่ภาชนะให้มิดชิดจนกว่าจะนำไปปลูก
ตลาดจำหน่าย ตลาดสดทั่วไป หรือขายส่งพ่อค้า แม่ค้า
ข้อแนะนำ
1. บวบมีพันธุ์หลายพันธุ์ เช่น บวบเหลี่ยม บวบหอม บวบงู แต่ที่นิยมรับประทานโดยทั่วไป ได้แก่ บวบเหลี่ยม บวบหอม
2. บวบเป็นพืชที่ทนต่อโรคและแมลง จึงไม่จำเป็นต้องใช้สารเคมีนัก หากจะมีบ้างก็อาจจะเป็น หนอนม้วนใบ หากพบก็ให้ใช้สารเคมีฉีดพ่นกำจัดเสีย
สถานที่ฝึกอบรม สำนักงานเกษตรจังหวัดหรืออำเภอ
สถานที่ให้คำปรึกษา
1. กองส่งเสริมพืชสวน กรมส่งเสริมการเกษตร โทร. 561-4878
2. สำนักงานเกษตรจังหวัดและอำเภอ
