ปลูกมะนาว
ชื่ออาชีพอิสระ ปลูกมะนาว
เงินลงทุน ประมาณ 25,000 บาท/ไร่/ปี
รายได้ 200,000 บาท/ไร่/ปี
อุปกรณ์ กิ่งพันธุ์มะนาว ปุ๋ย สารเคมี เครื่องปั้มน้ำ สายยาง จอบ
แหล่งจำหน่าย ร้านค้าขายอุปกรณ์การเกษตรทั่วไป
วิธีดำเนินการ
1. การเตรียมพื้นที่ปลูก ถ้าเป็นที่ลุ่มให้ทำคันดินให้มีความกว้างประมาณ 6-8 เมตร ส่วนสูงให้สังเกตจากปริมาณน้ำที่เคยท่วมสูงโดยให้อยู่สูงกว่าแนวระดับน้ำท่วม
50 เซนติเมตร ขนาดร่องน้ำกว้าง 1.5 เมตร ลึก 1 เมตร พื้นที่ร่องกว้าง 0.5-0.7เมตร ใช้ระยะปลูก 5x5 เมตร แต่ถ้าเป็นพื้นที่ดอนควรไถพรวนดินเพื่อกำจัดวัชพืช
และทำให้ดินร่วนซุย ใช้ระยะปลูก 4x4-6x6 เมตร ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความอุดมสมบูรณ์ของดิน
2. วิธีการปลูก ควรปลูกในฤดูฝน โดยขุดหลุมให้มีขนาดกว้างและลึกประมาณ 50 เซนติเมตร ผสมดิน ปุ๋ยคอกและปุ๋ยร็อคฟอสเฟตเข้าด้วยกันในหลุมให้สูงประมาณ 2 ใน 3
ของหลุม จากนั้นนำต้นกล้าวางในหลุม โดยให้ระดับของดินในถุงสูงกว่าระดับดินปากหลุมเล็กน้อย ใช้มีดที่คมกรีดถุงจากก้นถุงขึ้นมาถึงปากถุงแล้วดึงถุงพลาสติกออก
ระวังอย่าให้ดินแตก กลบดินที่เหลือลงในหลุมกดบริเวณโคนต้นให้แน่น จากนั้นหาฟางข้าว หญ้าแห้ง มาคลุมโคนต้น รดน้ำให้โชก และหาทางมะพร้าวมาปักพรางแสงแดด
3. การให้น้ำ ต้องมีการให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะในช่วงที่ปลูกใหม่ๆ ควรให้น้ำวันละครั้งเป็นอย่างน้อย หลังจากปลูกประมาณ 15 วัน
มะนาวสามารถตั้งตัวได้แล้วให้น้ำเดือนละ 2-3 ครั้ง และควรหาวัสดุมาคลุมดินบริเวณโคนต้น เพื่อช่วยรักษาความชื้น
และควรเริ่มงดให้น้ำตั้งแต่ช่วงเดือนมีนาคมจนถึงช่วงออกดอกเพื่อให้มะนาวสะสมอาหารให้สูง ถึงระดับที่สามารถสร้างตาดอกได้ ปกติมะนาวจะออกดอกช่วง
เดือนเมษายน - พฤษภาคม หลังจากมะนาวออกดอกและกำลังติดผลอ่อน เริ่มให้น้ำตามปกติ โดยให้ดินชุ่มชื้นอยู่เสมอ เพราะช่วงนี้มะนาวต้องการน้ำมาก
4. การใส่ปุ๋ยหลังจากมะนาวอยู่ได้ 3-4 เดือน ควรใส่ปุ๋ยเคมี ปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยคอกประมาณต้นละ ? กิโลกรัม กรณีใส่ปุ๋ยเคมีควรใส่หลังจากพรวนกำจัดวัชพืชแล้ว
โดยใส่บริเวณรอบทรงพุ่มแล้ว ควรรดน้ำตามเพื่อให้ปุ๋ยละลาย
- เมื่อมะนาวอายุได้ 1 ปี ให้ใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ประมาณต้นละ 3 ขีด และเมื่อมะนาวอายุได้ 2 ปี ให้ใส่ปุ๋ยปีละ 2 ครั้งๆ ละ 1 กิโลกรัม
- เมื่อเริ่มปีที่ 3 มะนาวเริ่มให้ผลผลิต การใส่ปุ๋ยช่วงระยะก่อนออกดอก ประมาณ 1 2 เดือน ให้ใส่ปุ๋ยสูตร 0-52-34 ในระยะเร่งการออกดอกประมาณ ? - 1 กิโลกรัม/ต้น
ปริมาณที่ใช้ขึ้นอยู่กับอายุของพืช โดยใส่ปริมาณครึ่งหนึ่งของอายุต้น
โรคและแมลงที่สำคัญ
- โรคแคงกอร์ มีลักษณะใบและผลเป็นแผลกลม ฟูนูน คล้ายฟองน้ำ มีสีเหลืองเข้ม ถ้าเป็นมากต้นจะโทรม แคระแกร็น ใบร่วง ผลผลิตลดลง วิธีป้องกันกำจัด โดยตัดแต่งส่วนที่เป็นโรคเผาทำลาย
- โรคราดำ มีลักษณะใบ กิ่งก้านและผลมีสีดำ ต้นมะนาวจะแคระแกร็น วิธีป้องกัน ตัดส่วนที่เป็นโรคเผาไฟ และฉีดพ่นสารเคมีเพื่อกำจัดแมลงที่เป็นสาเหตุ
- หนอนชอนใบ จะทำความเสียหายกับมะนาว ให้ใช้สารเคมีกลุ่มคาร์บาริล มาลาโชออน ในอัตราที่ฉลากกำหนด
- หนอนกินใบ กัดกินใบอ่อนและยอดอ่อน ป้องกันโดยการทำลายไข่และตัวหนอนและฉีดพ่นสารเคมีกลุ่มเมทามิโดฟอส 20-30 ซีซี ต่อน้ำ 20 ลิตร ทั่วต้น
5. การเก็บเกี่ยว
การเก็บผลมะนาว ถ้าต้นเตี้ยให้ใช้มือปลิด ถ้าต้นสูงนิยมใช้มีดหรือตะขอผูกติดกับด้ามไม้รวกยาว ๆ คล้องและกระตุกผลมะนาวลงมา
แต่ถ้าไม่ให้มะนาวบอบช้ำควรใช้ตะกร้อหวาย การเก็บเกี่ยวมะนาวที่แก่ให้สังเกตจากด้านขั้วของผล เริ่มมีสีเหลืองเล็กน้อย ผิวเปลือกเรียบบางใสมีสีเขียวอ่อนกว่าผลที่ยังไม่แก่
เมื่อบีบดูค่อนข้างนุ่มมือ
ตลาดจำหน่าย ส่งพ่อค้า-แม่ค้าในตลาดสด
ข้อแนะนำ
1. วิธีเก็บรักษามะนาวไว้ได้นาน ต้องคัดผลมะนาวเสียก่อน โดยเลือกเอาผลที่มีสีเขียว ไม่มีสีเหลืองปน นำไปแช่ในน้ำยาฆ่าเชื้อ เช่น กลอเร็กซ์ ผสมกับน้ำในอัตรา 1 ต่อ 15 ส่วน แช่ไว้นาน 10 นาที แล้วนำมาผึ่งจนให้สะเด็ดน้ำ จากนั้นบรรจุภาชนะส่งขายตลาด
2. การเก็บมะนาวไม่ควรเก็บมะนาวที่แก่เกินไป เพราะเปลือกจะบางมากทำให้เกิดความเสียหายในการขนส่ง
สถานที่ฝึกอบรม สำนักงานเกษตรจังหวัดหรืออำเภอ
สถานที่ให้คำปรึกษา
1. กองส่งเสริมพืชสวน กรมส่งเสริมการเกษตร โทร 0-2561-4878
2. สำนักงานเกษตรจังหวัดและอำเภอ